Na początku br. w środowisku portowym głośnym echem odbiła się informacja, że 23 września 2023 r. miało miejsce spotkanie, na którym omawiano opodatkowanie polskich portów morskich (identyfikator „Sprawa SA.38401 ”Ports taxation in Poland’”). Komisja Europejska zwróciła uwagę, że w jej ocenie istniejące mechanizmy wsparcia portów morskich w Polsce, w postaci zwolnienia z opodatkowania dochodów podmiotów zarządzających w części przeznaczonej na budowę, rozbudowę i modernizację infrastruktury portowej oraz na realizację zadań określonych w art. 7, ust.1 pkt. 2 i 4 Ustawy o portach i przystaniach morskich z 20 grudnia 1996 r., które reguluje art.17, ust.1 pkt. 26 Ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych z 15 lutego 1992 r. są niezgodne z prawem Unii Europejskiej, a co więcej, stanowią tzw. nową pomoc publiczną (od 2007 r. po okresie przejściowym, kiedy Polska wstąpiła do UE), co wiązałoby się z koniecznością jej zwrotu, od momentu zaistnienia wątpliwości w tym zakresie.
Rozpatrując sytuację co do wątpliwości KE odnoszących się do mechanizmu opodatkowania podmiotów zarządzających polskimi portami morskimi, warto rozważyć wynikające z tego ewentualne zagrożenia. Po pierwsze, zgodnie z art. 17 ust. 1 pkt 26 Ustawy o CIT zwolnione z podatku CIT są wyłącznie dochody podmiotów zarządzających portami morskimi w części przeznaczonej na:
Innymi słowy, są to sfery działalności podmiotów zarządzających, które służą realizacji jego podstawowej funkcji, a mianowicie landlorda w odniesieniu do terenów portowych oraz budowie ogólnodostępnej infrastruktury portowej. Priorytetem zarządów portów nie jest bowiem zysk, lecz realizacja celów statutowych określonych w art. 7 ust. 1 Ustawy portowej.
Być może pewne wątpliwości KE mogło wzbudzić to, że zarządy portów nigdy w pełni nie zrealizowały ustawowego obowiązku sprzedaży posiadanych przez siebie akcji i udziałów w portowych spółkach eksploatacyjnych – co ostatecznie miało nastąpić do 2005 r. (pierwotnie do 2003 r.) i było związane z przystąpieniem Polski do UE (więcej w „Namiarach na Morze i Handel” 12/2024).